Yakın Yörünge Uyduları ve Dünya’ya Etkileri

Yakın yörünge uyduları ile Hindistan’dan dünyaya geniş bant internet satmaya hazırlanan Airtel destekli One Web, Starlink’in peşinden ve izinden yürüyor.
Dünyaya geniş bant hızlı interneti bireye uydudan direkt sağlamayı amaçlayan küresel iletişim şirketi One Web, bugün 36 uydusunu daha fırlatarak uzaydaki toplam uydu sayısını 394’e çıkardı. Alçak yörünge LEO uydu filosu ile yüksek hızlı, düşük gecikmeli küresel bağlantı sağlayacak.
2022’nin sonuna kadar küresel hizmet başlatmayı planladığını belirtiyor. Bu teknoloji önümüzdeki yıllarda çok konuşulacaktır.

Alçak Yörünge (LEO) uydu iletişim hala regülasyona tabi değil. Sadece düzenleyici onay gereksinimi yörüngede uydu yerleştirmek isteyenlerin iştahını kabartıyor.

Kazakistan’daki Baykonur Uzay Üssü’nden son dönemde oldukça yoğun fırlatmalar gerçekleşiyor. Binlerce alçak yörünge uydusu uzay yolculuğuna buradan başlıyor.
Dünya yörüngesinde uydular her geçen gün artıyor. On sene önceye kadar yılda ortalama yüzlerce düzeyinde uydu fırlatılırken 2020 yılından bu yana iki yılda 21 bin adet uydu fırlatıldı.
Sadece bu yıl Ağustos ayından bu yana yaklaşık 2000 yeni uydu Dünya’nın çevresini insanlığa hizmet etmek için yörüngeye oturdu.

Bu adetlerin fazlalaşmasında en büyük etken küçük uydular ve yörüngeye kolay erişim sağlıyor olmaları ve beraberinde alçak Dünya yörüngesi kalabalıklaştıkça, gerçek bir çarpışma olasılığı gibi, uzay enkazı endişesi de artıyor. Eş zamanlı uzay büyük çöplük olma yolunda doluyor. Sadece büyük uydu parçaları değil bir vida tanesi bile uzayda birçok hasar verecek özelliğe kavuşabiliyor. Milyonlarca parça ve bir o kadar hurda.

Buralarda olma savaşına en çok Amerika, Rusya ve Çin mücadele veriyor, Hindistan bunların peşinden gelmeyi planlıyor ve alçak yörüngelerde regülasyona en çok onlar sessiz kalıyor. Bu küçük uyduların önümüzdeki yıllarda belki de 2022 yılının sonunda bile bir roketle binlercesi fırlatılmayı planlandığı unutulmamalı. Böyle bir olasılık bile insanlığa hızlı ve her yerde internet ve daha çok veri kazanma şansı verecek ama ya uzayda yarattığı tahribat ve dünyaya düşüreceği en küçük hurda parçalarının yaratacağı tahribat ne olacak?
28.12.2021
Hayrettin Özaydın